Ο Μύθος του Μαγγελάνου

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

Όλοι έχουν τουλάχιστον ακούσει τις ιστορίες για τον Φερδινάνδο Μαγγελάνο, τον εξερευνητή στον οποίο αποδίδεται ο πρώτος επιτυχημένος περίπλους της γης. Δυστυχώς, η αλήθεια απέχει από τον μύθο.

Ο Μαγγελάνος, που αν και Πορτογάλλος δούλευε για το Ισπανικό στέμμα, αναχώρησε από την Σεβίλλη της Ισπανίας στις 10 Αυγούστου του 1519, με πέντε πλοία και 250 άνδρες. Ο περίπλους της γης δεν είναι εύκολη υπόθεση σήμερα, και σίγουρα δεν ήταν ούτε τότε. Άσχημες καιρικές συνθήκες, απαρχαιωμένοι χάρτες και ανταρσίες έπληξαν άσχημα το όλο εγχείρημα, το οποίο κράτησε περίπου 3 χρόνια, και μόνο 15 επιζώντες κατάφεραν να επιστρέψουν στη Σεβίλλη. Το ενδιαφέρον είναι ότι κανένας απο αυτούς δεν ήταν ο Μαγγελάνος.

Ο ίδιος ο Μαγγελάνος άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο το 1521, όταν έχοντας φτάσει στις Φιλιππίνες άρχισε να εκχριστιανίζει τον πληθυσμό στο όνομα του Ισπανικού στέμματος, και φυσικά να επιβάλει και αντίστοιχες φορολογίες, με τους φοροφυγάδες να καταδικάζονται σε θάνατο άμεσα. Χάρη στα ημερολόγια του ιστορικού του Μαγγελάνου, του Antonio Pigafetta, μαθαίουμε ότι το σύνολο του πληθυσμού υπέκυψε, αν και υπήρχαν κάποιες ενστάσεις, με την εξαίρεση ενός και μόνου πολέμαρχου, του Lapu-Lapu του νησιού Mactan. Οι υπόλοιποι αρχηγοί εξήγησαν στον Μαγγελάνο ότι ο Lapu-Lapu αρνείται να υπακούσει, και ο Μαγγελάνος με τους άνδρες του αποφάσισαν να τον αντιμετωπίσουν σε μάχη. Η αλήθεια είναι ότι ο Μαγγελάνος προσπάθησε να αποφύγει την βίαια συμπλοκή, αλλά ο Lapu-Lapu και οι άντρες του (1500 στο σύνολο) αποφάσισαν σε ένα λιγότερο πασιφιστικό πλάνο. Επιπλέον, το απλό αλλά εφαρμόσιμο σχέδιο μάχης τους ήταν "πρώτα σκοτώνουμε τον Μαγγελάνο", κάτι το οποίο ο Μαγγελάνος διαπίστωσε με άσχημο τρόπο, όταν κατα τη διάρκεια της συμπλοκής όλοι έπεσαν πάνω του. Αυτό έτρεψε τους άνδρες του σε φυγή, και ανέδειξε τον Lapu - Lapu σε εθνικό ήρωα των Φιλιππίνων, και φυσικά σύμβολο αντίστασης ενάντια στον ξένο κατακτητή.

Ο Lapu-Lapu με τη σειρά του άφησε και αυτός την δικιά του απίστευτη μεταθανάτια κληρονομιά. Το άγαλμα του, το οποίο στολίζει την πλατεία του δημαρχείου του νησιού, κρατόντας το τόξο του, έτοιμο να καρφώσει ένα βέλος στην καρδιά οποιουδήποτε τολμήσει να απειλήσει την ευημέρια του Mactan, είναι τόσο "ζωντανό" που οι ντόπιοι λένε ότι είναι ο ίδιος ο Lapu-Lapu ο οποίος έγινε πέτρα για να προστατεύει για πάντα τον τόπο του. Αν και δεν μπορούμε να σχολιάσουμε την όποια αποκρυφιστική παράμετρο της υπόθεσης, γεγονός είναι ότι οι κάτοικοι αντικατέστησαν το τόξο του με ένα τοπικό είδος σπαθιού, μετά από μια σειρά τριών συνεχόμενων θανάτων δημάρχων από καρδιακή προσβολή, κάτι που οδήγησε στο να θεωρηθεί η έμπνευση του γλύπτη να βάλει τον Lapu-Lapu να σημαδεύει ακριβώς το γραφείο του δημάρχου, μάλλον ατυχής.